Odbudowa An-225 Mrija – symbol ukraińskiej siły lotniczej
Odbudowa An-225 Mrija, gigantycznego samolotu transportowego zniszczonego podczas rosyjskiej inwazji w 2022 roku, stała się jednym z najważniejszych priorytetów ukraińskiego przemysłu lotniczego. Maszyna, znana jako „Marzenie” w języku ukraińskim, była nie tylko dumą narodową, ale także technologicznym fenomenem, który zapisał się w historii lotnictwa licznymi rekordami. Po zniszczeniu pierwszego egzemplarza trwają intensywne prace, aby przywrócić Mriję do życia i ponownie uczynić ją ikoną ukraińskiej potęgi technologicznej.
An-225 Mrija – największy samolot transportowy
Mrija to imponująca konstrukcja o długości 84 metrów, rozpiętości skrzydeł wynoszącej 88 metrów i wysokości 18 metrów. Był to największy i najcięższy samolot, jaki kiedykolwiek zbudowano. Po raz pierwszy zaprezentowano go 30 listopada 1988 roku na lotnisku Hostomel pod Kijowem. Jego pierwszy lot odbył się 21 grudnia 1988 roku i trwał 1 godzinę i 14 minut – wszystko przebiegło bezproblemowo, co podkreślało niezawodność konstrukcji.
Podczas jednego z lotów, 22 marca 1989 roku, An-225 ustanowił aż 110 rekordów świata. Do najbardziej znaczących osiągnięć należą:
- rekord prędkości przelotowej 815 km/h na zamkniętym torze o długości 2000 km z ładunkiem 155 ton,
- rekord wysokości 12 430 metrów z ładunkiem o tej masie,
- przewyższenie konkurencyjnego Boeinga 747-400 w masie startowej.
Mrija stała się dowodem na niepowtarzalne możliwości technologiczne tej maszyny, zarówno pod względem osiągów, jak i zdolności transportowych.
Znaczenie Mriji w historii i komercyjnym transporcie
An-225 początkowo powstał dla celów programu kosmicznego ZSRR, jednak po rozpadzie Związku Radzieckiego znalazł zastosowanie w komercyjnym transporcie lotniczym. Jego zdolność do przewożenia niezwykle ciężkich ładunków uczyniła go wyjątkowym narzędziem w globalnej logistyce. Przewoził m.in.:
- generatory,
- ciężki sprzęt przemysłowy,
- pomoc humanitarną do miejsc dotkniętych katastrofami naturalnymi.
Po inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku, pierwszy egzemplarz Mriji został zniszczony. Niemniej jednak maszyna zachowała swój status jako symbol narodowej dumy i technologicznych możliwości. To właśnie ten symbolizm i wyjątkowy charakter konstrukcji sprawiły, że odbudowa An-225 stała się projektem o znaczeniu politycznym i kulturowym.
Postęp prac nad odbudową i wyzwania
Prace nad odbudową Mriji rozpoczęły się w listopadzie 2022 roku, o czym poinformował Jewhen Hawryłow, dyrektor generalny Antonowa. Koszt odbudowy szacuje się na około 500 milionów euro, choć wcześniejsze prognozy mówiły nawet o kwocie 3 miliardów dolarów. Finansowe wsparcie zadeklarowało lotnisko Lipsk/Halle, co podkreśla międzynarodowe zainteresowanie przywróceniem tej niezwykłej maszyny.
Według Dmytro Antonova, kapitana samolotów transportowych An-225 Mrija i An-124 Rusłan, drugi, nieukończony egzemplarz Mriji jest już gotowy w 70%. Jednak projekt napotyka wiele trudności, w tym:
- konieczność wykorzystania części ze zniszczonego w 2022 roku samolotu,
- wykorzystanie nieukończonego egzemplarza, który od 1994 roku pozostawał w magazynie,
- brak produkcji wielu części od lat 80., co wymaga ich odtworzenia.
Były szef Antonowa, Aleksander Kriwokon, wskazywał, że odbudowa Mriji ma sens głównie jako przedsięwzięcie polityczne i nie powinna obciążać ukraińskiego budżetu. Pomimo tego, analiza zachowanych komponentów z lat 90. wyraźnie wskazuje, że konstrukcja może zostać dokończona, ponieważ wiele elementów wciąż zachowuje dobry stan techniczny.
Mrija jako symbol nadziei i odbudowy
Odbudowa An-225 ma nie tylko praktyczne znaczenie, ale również emocjonalne. Mrija jest symbolem niezłomności Ukraińców i ich zdolności do przezwyciężania trudności. Dla przemysłu lotniczego to także okazja do zaprezentowania możliwości technicznych na arenie międzynarodowej. Nawet jeśli postępy prac pozostają owiane tajemnicą, determinacja i zaangażowanie w projekt wskazują na to, że marzenie o przywróceniu tej legendarnej maszyny do życia jest coraz bliższe realizacji.